AR-GE YATIRIM FİZİBİLİTE RAPORU NEDİR?
Fizibilite raporu en kısa anlatımı ile “yapılan bir işin sonuçlarının önceden bilinmesidir.” Bir diğer ifade ile yapılan yatırımın başlangıç safhasından itibaren tüm olasılıkların hesaplanarak; riskler, satış potansiyeli ve yaklaşık maliyetlerin hesaplanması ve sonucunun raporlanmasıdır.
Fizibilite Raporu sayesinde, bir yatırım projesinin uygulanabilirliğinin önceden belirlenen kriterlere göre öngörülecek; bu sayede mevcut projeden ne kadar kâr veya zarar elde edileceği de bu çalışmalar sayesinde ortaya çıkarılabilecektir.
Özellikle Türkiye gibi kıt sermaye kaynağına sahip ülkelerin işletmeleri, yatırım yapıp yapmayacağına karar verirken farazi hesaplamalara göre değil mutlaka matematiksel hesaplamalara dayanan finansal modeller kullanarak hareket etmelidir. Aksi yönde alınacak kararlar maddi ve manevi hüsranlarla sonuçlanacaktır.
AR-GE YATIRIM FİZİBİLİTE RAPORU NEDEN GEREKLİDİR?
Yasa gereği 1 Temmuz 2019 sonrasında Stratejik Ürün Destek Programı kapsamında destek almak isteyen firmaların, proje sunumlarının beraberinde Fizibilite Raporu verilmesi zorunluluğu da getirilmiştir.
Tübitak tarafından Ar-Ge projelerini hazırlayan firmaların detaylı pazar araştırması, pazar ve rakip analizleri, Ar-Ge süresince ve Ar-Ge sonrası yatırım kararı, müşteri ihtiyaçları hususları içeren ekonomik fizibilite raporunu proje önerisi ekinde sunmaları halinde, ekonomik fizibilite raporunun hazırlanması için alınan hizmet 20.000 TL’ye kadar destek kapsamına alınabilecektir.
Tübitak 1501 ve 1511 kodlu destek programlarında, proje bütçesinin 5.000.000 TL ve üzeri olması halinde ekonomik fizibilite raporunun hazırlanması zorunludur. Belge tarihi, proje destek başlangıç tarihinden en fazla 3 ay öncesine kadar olan ekonomik fizibilite raporuna ait maliyetler desteklenecektir.
Ülkemizde gerek faizlerin, gerekse de dövizin çok hızlı bir şekilde anormal derece artabildiği, bu sebeple de özellikle dövizle borçlanan ve/veya banka kredisi kullanan firmalara altından kalkılamayacak külfetler getirdiğine şahit olabiliyoruz.
Yapılacak olan yatırımın sadece maddi imkânların seferber edilerek sonuca ulaşması yeterli değildir. Aksine, büyük umutlar bağlanarak yapılacak yatırımlar; kurulacak tesislerin başarısızlık risklerinin önceden belirlenmesi ve yatırımın karlılık oranlarının hesaplanarak, yatırımın dönüşünün ne kadar süre içerisinde olacağı planlanacaktır. Akabinde bu plana bakarak ve ortaya çıkan sonuçları analiz ederek, yatırımın yapılıp yapılmaması kararında iyi bir fizibilite raporu hayati öneme sahip olacaktır.
Yanlış yapılan bir yatırım işletmelerin sadece para kaybetmesine sebep olmaz, belki de bundan daha önemlisi yatırımcının ve işletme çalışanlarının şevkinin kırılmasına da yol açar.
Başarılı bir fizibilite raporu ile yatırım yerinin, yatırım kapasitesinin, yatırım sermayesinin yapılması suretiyle yatırıma başlanıldığı takdirde; bu suretle yatırım hakkında henüz projenin başında net ve istikrarlı kararlar verebilme imkânı doğacaktır.
